Konstrukcja zestawu perkusyjnego
Istnieje wiele możliwości konfiguracji bębnów, wariantów ich wielkości i typu, lecz w niniejszym tekście skupimy się na przybliżeniu jedynie niezbędnej teorii potrzebnej do rozpoczęcia przygody z grą na perkusji.
W skład zestawu perkusyjnego wchodzą takie elementy jak: werbel, centrala, tomy, talerze i osprzęt perkusyjny.
Prawidłowy układ perkusji wraz z talerzami:
Widok z góry:
Cały zestaw perkusyjny możemy podzielić na trzy grupy:
1. Bębny w skład w który wchodzą: bęben basowy- inaczej centrala, tomy, floor tomy i werbel
2. Talerze które dzielimy w zależności od brzmienia i specyfikacji na: hi-hat, ride, crash, splash ,china, bell
3. Osprzęt tutaj mówimy o całym metalowym oprzyrządowaniu, które wspiera talerze i bębny. Czyli wszystkie statywy perkusyjne, tom holdery , stołki stopy perkusyjne itd.
Te 3 podstawowe grupy tworzą nasz zestaw perkusyjny.
Wymiary bębnów
Dostępne są różne średnice i głębokości bębnów, który to fakt ma zdecydowany wpływ na brzmienie całego zestawu. Im głębszy jest korpus, tym bardziej wydłuża się rezonans. Średnica bębna z kolei wpływa na wysokość dźwięku – im mniejszy naciąg tym wyższy dźwięk.
Werbel
Werbel stanowi podstawę perkusji i to na nim zaczynamy naukę gry. Jako jedyny posiada sprężyny umieszczone na naciągu rezonującym, przez co jego brzmienie podczas gry staje się bardzo charakterystyczne. Istnieje możliwość opuszczenia sprężyn, przez co brzmienie traci metaliczny, marszowy dźwięk na rzecz cieplejszego, bardziej „drewnianego”. Zarówno ze sprężynami, jak i bez możliwe jest strojenie wysokości brzmienia za pomocą specjalnych kluczyków perkusyjnych. Werbel umieszczany jest na specjalnym statywie, a wysokość i kąt jego położenia, tak jak reszty bębnów (z wyjątkiem centrali) jest regulowana w zależności od preferencji.
Tomy
Przeważnie w skład zestawu wchodzą dwa tomy wiszące i jeden stojący (tzw. floor tom). Tak, jak w przypadku werbla (i centrali) osoba grająca może nastroić naciągi każdego bębna wedle własnego uznania, zyskując tym samym swoje własne, specyficzne brzmienie tomów. Najważniejsze jest, by odpowiednio nastroić naciąg uderzany, bo to on nadaje główne brzmienie bębna. Wielu początkujących perkusistów nie praktykuje strojenia naciągów, lecz wraz z rozwijaniem swojej pasji warto zwrócić na ten aspekt nieco uwagi – brzmienie perkusji zmienia się niekiedy diametralnie.
Bęben basowy i stopa perkusyjna
Bęben basowy, potocznie zwany centralą to największy element zestawu. Posiada specjalne nóżki, których rozstaw można regulować. Dzięki temu centrala jest przede wszystkim stabilnie umiejscowiona i nie kula nam się na boki podczas gry. Jako jedyny bęben jest uderzany bijakiem pedału perkusyjnego, a nie pałeczkami. Na pedale perkusyjnym gramy stopą i wraz z rozwijaniem umiejętności możemy zainwestować w stopę podwójną (najczęściej używana jest do grania muzyki metalowej, ale nie tylko). Wówczas posiadamy dwa pedały perkusyjne połączone są ze sobą specjalną ośką, której długość jest regulowana kluczem perkusyjnym. Grając obiema stopami możemy osiągać dwa razy szybsze bicie bębna, niż w przypadku używania stopy pojedynczej.
Statywy i tom holdery
Statywy, stołki, stopy i całą resztę osprzętu perkusyjnego nazywamy hardware. W podstawowym zestawie perkusyjnym znajduje się statyw pod talerz hi-hat, statyw pod crasha i pod ride’a. Statyw pod hi-hat jest bardzo charakterystyczny – obsługuje dwa talerze, z czego jeden montowany jest za pomocą specjalnej maszynki. To właśnie ten talerz jest ruchomy – otwarcie hi-hatu kontrolujemy za pomocą naszej stopy. Statyw pod crash to z reguły statyw łamany, który w odróżnieniu do statywu prostego posiada dodatkową rurkę umożliwiającą większą regulację kąta talerza i ustawienie talerza bliżej perkusisty. Talerz ride zwyczajowo umieszcza się na statywie prostym. Ponadto w skład hardware wchodzą tzw. tom holdery, czyli metalowe elementy mocujące tomy do centrali. W niektórych zestawach możliwe jest montowanie tomów do statywów talerzowych.
Stołek
Ostatnim z podstawowych składowych osprzętu jest niewątpliwie stołek. Najbardziej popularny jest stołek z siedziskiem okrągłym, ale również typ motocyklowy – specjalnie wyprofilowane siedzisko zapewnia dodatkowy komfort podczas gry. Wysokość siedziska można regulować stopniowo, możliwa jest też regulacja na gwincie i memory lockiem. Ostatni typ stołka umożliwia zapamiętanie wybranej wysokości dzięki wspomnianej blokadzie pamięci regulowanej kluczykiem perkusyjnym.
Talerze
Ostatnią i bardzo istotną kwestią są talerze perkusyjne, potocznie zwane blachami. Na rynku dostępna jest niezrównana ilość modeli – od klasycznych, na nitowanych z dodatkowymi specjalnymi otworami skończywszy. Najważniejszą kwestią jest odróżnienie typów talerzy. Talerze hi-hatowe są zawsze sprzedawane jako para. Na nich możliwy jest najszerszy zakres techniki grania, ze względu na fakt modulacji stopą. Zazwyczaj ich średnica to 14”. Talerz typu crash stosuje się do akcentów i w zestawie podstawowym stanowi najbardziej wyrazistą z blach. Ride z reguły jest bardziej „schowany” i stosowany do grania rytmów zamiennie z hi-hatem. Posiada większą średnicę od crasha (zwyczajowo powyżej 20”) i jest stosunkowo ciężki. Rozbudowując zestaw warto zainteresować się również blachami typu china i splash. China średnicą przypomina ride’a, jest charakterystycznie wykrzywiona na krawędziach i posiada przenikliwe, wyraziste brzmienie – idealne do sporadycznych, efektownych akcentów. Splash z kolei jest najmniejszym i najlżejszym typem talerza (średnica ok. 8”). Pełni funkcję ozdobnika i urozmaica ogólne brzmienie zestawu.
O czym warto wiedzieć kupując swój pierwszy zestaw perkusyjny.
Jeśli chcesz kupić swoje pierwsze bębny oto 3 najważniejsze punkty o których musisz pamiętać:
1. Bębny “nie zawsze” są sprzedawane w zestawie z osprzętem.
Kupując perkusje upewnij się czy w cenie zawarty jest też osprzęt. Bardzo często bębny są sprzedawane osobno- bez osprzętu. Dotyczy to szczególnie droższych i wyższych modeli. Dzieje się tak ponieważ perkusiści, którzy grają dłużej, dokładnie wiedzą jakiego typu osprzęt jest im potrzebny lub maja już go w swoich zasobach.
2. Talerze dodawane do zestawów dla początkujących są zazwyczaj bardzo niskiej jakości.
To kolejna “pułapka” na początkującego perkusistę. Do zestawów perkusyjnych bardzo często dodawany jest zestaw talerzy. Dzięki temu w atrakcyjnej cenie można mieć już cały zestaw i po prostu zacząć grać. Pamiętaj ,że blachy to bardzo indywidualna sprawa dlatego powinny być kupowane osobno. Z tych dołączonych do perkusji prawdopodobnie nie będziesz zadowolony bo mają bardzo słabe brzmienie. Niech Cie nie zmyli logo- nawet jeśli to będzie Zildjian może się okazać że te talerze po prostu zniechęcą Cie do gry.
Bo w przypadku blach liczy się przede wszystkim materiał z jakiego są zrobione. Te najtańsze (które zazwyczaj są dodawane do perkusji) są zrobione z mosiądzu. Takie blachy brzmią bardzo wysoko; nie maja głębi i do tego mogą się podczas użytkowania powyginać. Takie talerze radzimy wybrać tylko w przypadku jeśli po prostu nie macie kasy na lepsze lub nie jesteście pewni czy wasza przygoda z bębnami szybko się nie skończy. Pamiętajcie też, że w przypadku blach z mosiądzu i tak po roku czy dwóch latach będziecie je musieli wymienić na te z brązu.
Najlepsze blachy to te kute ręcznie z brązu B20. Choć za cały zestaw musimy wydać od 900 zł wzwyż to właśnie te blachy dadzą Ci najwięcej satysfakcji podczas gry.
Pamiętaj żeby zawsze sprawdzić z jakiego materiału są zrobione talerze, a jeśli masz możliwość to najlepiej przyjdź do sklepu muzycznego i posłuchaj ich brzmień żeby dobrać je do siebie.
Pamiętaj tez ,że jak masz już upatrzony zestaw perkusyjny a w jego cenie zawarte są blachy z mosiądzu to zapytaj się czy za dopłata można je wymienić na te z brązu.
Prawie zawsze istnieje taka opcja :)
Naszym zdaniem najlepsze blachy na początek to:
zestaw talerzy TURKISH
lub
zestaw talerzy na początek
3.Przyjdź do Salonu perkusyjnego lub zadzwoń.
Jeśli wasza droga z perkusją się dopiero zaczyna. Nie jesteście pewni który zestaw będzie najlepszy i nie chcecie przepłacić to nie ma lepszego wyjścia jak po prostu wybrać się do salonu muzycznego lub zadzwonić i spytać się eksperta.
Nie marnujcie swojego czasu na szukanie w internecie potrzebnych informacji. Dobry sprzedawca pomoże wam przy wyborze, dobierze najlepszy sprzęt do waszych potrzeb oraz wytłumaczy jak stroić bębny i jak je prawidłowo eksploatować.
Mikołaj Stańko
Dagmara Naczk